Mensen met obesitas krijgen regelmatig de schuld van hun ziekte. Dat is in veel landen zo. De veronderstelling dat obesitas alleen de verantwoordelijkheid van het individu is, wordt versterkt door gewichtsstigma. Dit kan het mentale en fysieke welzijn schaden en kan voorkomen dat mensen de noodzakelijke medische zorg zoeken. Het stigma op overgewicht is wisselend in verschillende delen van de wereld maar één ding is duidelijk: het ervaren van oordelen helpt mensen niet om een gezondere leefstijl te gaan volgen. Sterker nog, het kan het moeilijker maken.
Geen gebrek aan wilskracht
Sommige mensen lopen een groter risico door biologische en genetische factoren. Onze fysieke en sociale omgeving hebben invloed op ons vermogen om gezond te leven. Dit geldt ook voor ons vermogen om te gaan met ongezond voedsel dat door bewerking bedoeld is om ons meer te laten eten. Biologie, mentale gezondheid, genetisch risico, milieu, toegang tot gezondheidszorg en toegang tot (extreem) bewerkt voedsel zijn de oorzaken van obesitas. Het ligt niet aan gebrek aan wilskracht. Obesitas is daarom het resultaat van complexe biologische, genetische en omgevingsfactoren.
Obesitas en psychische problemen
Personen met overgewicht en in het bijzonder obesitas, hebben een anderhalf keer hoger risico op het ontwikkelen van depressie dan volwassenen met een gezond gewicht. En omgekeerd: personen met depressie hebben anderhalf keer zoveel kans op het ontwikkelen van obesitas ten opzichte van personen zonder depressie.
Bij kinderen (11-17 jaar) komen psychische problemen vaker voor bij gewichtstoename. 20% van de obese kinderen heeft zichzelf één of meer keer opzettelijk verwond (9-10% onder kinderen met matig overgewicht of een gezond gewicht) en 18-25% van de obese kinderen geeft aan minstens 1-2 keer per maand gepest te worden (9-15% en 5-8% onder kinderen met matig overgewicht respectievelijk een gezond gewicht).
Stigma afbreken
Laten we het stigma rond obesitas afbreken en zonder oordelen luisteren naar onze medemens met gewichtsproblemen en mentale klachten. Dit kan hen helpen om hulp te zoeken voor hun medische en psychische klachten. Wil je zelf meer weten hoe je het gesprek kunt aangaan? Volg de cursus ‘Eerste hulp bij psychische problemen’. Kijk op https://mhfa.nl/cursus/ voor een cursus bij jou in de buurt.
