Op basis van ervaringen, je opvoeding, of door beelden die we zien of lezen in de media plaatsen we mensen in ‘hokjes’. Dit noemen we stigmatiseren en gebeurt meestal onbewust. Eén van de nadelen van stigmatiseren is dat het kan leiden tot discriminatie. Iemand met een psychische aandoening wordt dan benadeeld door mensen uit hun omgeving, bijvoorbeeld door hun werkgever of instanties. Een psychische aandoening wordt vaak anders benaderd dan een fysiek probleem of handicap. Onwetendheid, verkeerde informatievoorziening en beelden in de media versterken vooroordelen en houden het in stand.
Wat is zelfstigma?
We kunnen een ander stigmatiseren, maar minder bekend is zelfstigma. Dit houdt in dat iemand vooroordelen heeft over zichzelf en zijn eigen psychische aandoening. Vaak is zelfstigma erg hardnekkig en gaat het gepaard met veel schaamte. Je houdt je psychische aandoening dan angstvallig verborgen voor anderen, omdat je bang bent voor hun oordeel. Vaak gebeurt dit ook onbewust.
Terugtrekken
Iemand die last heeft van zelfstigma vertelt: ‘Ik vertelde dat ik griep had of migraine, maar eigenlijk kon ik de prikkels bij grotere bijeenkomsten niet aan.’ Door zelfstigma en angst voor het oordeel van vrienden, familie en collega’s, zoeken mensen minder snel hulp dan nodig. Ze zijn bang voor negatieve reacties uit hun omgeving. Doordat mensen met een psychische aandoening het vaak lastig vinden om openheid te geven over hun problemen trekken ze zich terug. Dit kan de aandoening verergeren en het functioneren verder in de weg zitten.
Hoe weet ik of ik last heb van zelfstigma?
Mensen die niet over hun psychische problemen durven te praten dreigen in een isolement te komen. Denk je dat je zelf last hebt van zelfstigma? Doe dan de test van Samen Sterk Zonder Stigma.
Hoe kun je signalen herkennen?
Denk je dat iemand in jouw omgeving last heeft van zelfstigma? Wil je weten hoe je kan handelen en een luisterend oor kan zijn? Lees dan meer informatie over de cursus Mental Health First Aid (MHFA). In de training oefenen we onder andere met gesprekstechnieken en een actieplan. De cursus werd ontwikkeld Australië en wordt over de hele wereld ingezet. De aanpak is wetenschappelijk bewezen effectief.
